Kolejka - sentymentalna i zabawna podróż w czasy PRL-u. RECENZJA

Czekanie w kolejce od wczesnych godzin, przepychanie się, załatwianie towarów spod lady i w końcu odbijanie się od pustych półek. Codzienność PRLu była okropna z dzisiejszego punktu widzenia, ale na jej podstawie udało się stworzyć nie tylko pamiętne komedie. Stała się ona fundamentem gry Kolejka!

Niedawno recenzowałem grę Colt Express pokazującą, jak stworzyć klimat westernu. Dziś przyjrzymy się Kolejce, która dosłownie przeniesie nas w czasy Polski Ludowej. Młodsi gracze mogą nie dać się złapać na tę tematykę, ale nawet oni docenią mechanikę rozgrywki. Kolejka wyciska bowiem wszystkie mniej chlubne acz niezwykle przyjemne przywary ludzkiego charakteru. Tak, negatywnej interakcji tu nie brakuje, ale podano ją w bardzo zabawnej formie.

Kolejka - gra planszowa wspominająca PRL

Czym jest gra Kolejka?

Kolejka jest grą planszowo-karcianą polegającą na zdobyciu wymaganych towarów ze sklepów. Zadanie pozornie wydaje się łatwe. Gracze otrzymują listy zakupów i ruszają do sklepów, przed którymi ustawiają członków rodziny w kolejkach. Niestety zakupy w czasach PRLu nie były łatwe i twórcy gry odpowiednio to odwzorowali. Nie wiemy do jakiego sklepu trafią towary i w jakiej ilości, a inni kupujący zrobią wszystko aby znaleźć się na początku kolejki.

Mechanika gry pozwala nam się przepychać w kolejkach. Robimy to podkładając przysłowiowe świnie innym graczom. Kolejka idealnie się spisze w towarzystwie czerpiącym radość z drobnych złośliwości. Sąsiad zrzucił twojego piona na koniec kolejki w sklepie ze sprzętem AGD. Nie płacz i nie tupaj nóżką. Zamiast tego wbij swoim pionkiem na początek zajmowanej przez niego kolejki. Może zakosisz koszulę na którą czekał. I tak w kółko, aż komuś uda się skompletować całą listę zakupów.

Trzeba zaznaczyć, że pierwotnie Kolejka została wydana przez Instytut Pamięci Narodowej jako gra edukacyjna. Faktycznie daje ona niezłą lekcję historii w przystępny sposób. Obecnie prawa do dystrybucji gry posiada firma Trefl.

Co znajdziemy w pudełku Kolejki?

Twórcy gry już na tym etapie postanowili dobrze zbudować klimat. Pudełko Kolejki jest stylizowane na paczkę owiniętą szarym papierem i przewiązaną sznurkami. Po otwarciu w oczy rzucają się dwie tekturowe plansze. Na jednej znajdziecie między innymi odcisk kubka z kawą. Spokojnie to nie niechlujność drukarni, ale kolejny element cofający nas w czasie.

Swoje ruchy na planszach będziemy zaznaczać drewnianymi pionkami. Przygotowano 30 pionków w pięciu kolorach. Do tego dochodzi pionek pierwszego gracza, przekupka urzędująca na bazarze oraz pięć pionków spekulantów. W Kolejce wykonujemy ruchy za pomocą kart. W pudełku znalazło się 50 kart kolejki oraz 5 list zakupów. Walczymy o produkty oznaczone na 60 kartach. O dostawach informuje nas 15 kart dostawy.

Na uwagę zasługuje wypraska pozwalająca sprawnie ułożyć wszystkie elementy. Miejsca na karty sprawią, że rozłożenie gry potrwa stosunkowo szybko. Co więcej w pudełku przewidziano miejsce na karty z dodatku Ogonek. Jedynym zastrzeżeniem z mojej strony jest nie wzięcie pod uwagę koszulkowania kart. Po nałożeniu protektorów wypraska staje się dosyć ciasna. Karty wejdą w swoje miejsca, ale mocno ściśnięte i delikatnie wystające nad obrys pudełka.

Pewne przerażenie może zrodzić instrukcja. Bądźcie jednak spokojni. Ta gruba książeczka zawiera bardzo sprawnie i zwięźle opisane reguły gry. Większość lektury stanowi zarys fabularny epoki. Miłą niespodzianką jest też część z odpowiedziami na najważniejsze pytania odnośnie samej rozgrywki.

Jak wypada wykonanie elementów i klimat w Kolejce?

Bądźmy szczerzy. Grafiki w Kolejce nie przypadną do gustu wszystkim. Tutaj mam na myśli szczególnie młodszych graczy wychowanych na cukierkowych obrazkach. W tej grze postawiono na pewną surowość i szarość mającą oddać trudy życia ludzi w czasach PRLu.

Na kartach grafiki znajdziemy zabawne ilustracje. Oprócz opisu akcji autorzy umieścili zarys fabularny danego ruchu, co przy czytaniu w pierwszych ruchach wywołuje salwy śmiechu. Moim ulubionym elementem są jednak karty towarów. Znalazły się na nich grafiki z prawdziwymi produktami z czasów PRLu. Osobiście nie pamiętam stania w kolejkach, ale już sporą część rzeczy z kart znam z domu. Odkrywanie tych przedmiotów i sentymentalna podróż w przeszłość będzie ważnym elementem rozgrywki dla starszych graczy. Kolejka dzięki temu okazuje się fantastyczną grą do wciągnięcia rodziców w świat planszówek.

W kwestii wykonania karty mogłyby być nieco grubsze i sztywniejsze. Jak wspomniałem wcześniej szybko wyposażyłem się w ochronne koszulki. Miłym akcentem są karty pomocy dla każdego gracza. Niestety są one bardzo małe i ich odczytanie dla części graczy może stać się wyzwaniem.

Jak się gra w Kolejkę?

Kolejka buduje klimat na wiele sposobów, ale najważniejszym jest sama rozgrywka. Twórcom udało się perfekcyjnie dopasować mechanikę do tematu gry. Rozgrywka toczy się na przestrzeni kolejnych dni. Każdy z dni został podzielony na sześć faz.

1. Zajmowanie miejsc w kolejkach. Mając przed sobą listę zakupów (losujemy je przed rozgrywką) nie pozostaje nam nic, jak udać się do sklepu. Gracze kolejno zaczynając od pierwszego wykładają swoje pionki na pola kolejek. Cała magia polega na tym, że nie wiemy do jakiego sklepu oraz w jakiej ilości zostanie dostarczony towar.

2. Dostawa towaru. Podczas gdy wszyscy klienci oczekują na otwarcie sklepów rozpoczyna się dostawa towaru. Odsłaniamy karty dostawy i umieszczamy wskazaną ilość dóbr w sklepach.

3. Przepychanki kolejkowe. No i zaczyna się prawdziwa zabawa. Na ręce trzymamy karty kolejki pozwalające nam na wykonywanie różnych akcji. Na starcie każdego dnia możemy mieć na ręce tylko trzy karty dobrane z naszej talii. W tej fazie możemy wykonać takie ruchy, jak wyrzucenie kogoś na koniec, obrócenie kolejki o 180 stopni czy przeskoczenie na początek kolejki. To tylko część niegodziwości jakie możemy robić. Chyba ulubioną kartą wśród moich współgraczy jest Remanent. Ta zamyka sklep na cały dzień więc po zażartej walce i tak nikt nic nie kupi. Ahhh, jak dobrze czasem być złym.

4. Otwarcie sklepu. Po fazie przepychanek nadchodzi wyczekiwany moment otwarcia sklepu. To teraz gracze mogą zgarnąć produkty w kolejności od pierwszego w kolejce.

5. Wymiana na bazarze. Na planszy znajdziemy bazar z przekupką. W nim możemy wymieniać niepotrzebne towary na rzeczy jakie musimy zdobyć. Trzeba zaznaczyć, że wymiana odbywa się w stosunku 1:1 na polu, na którym stoi przekupka. W innym wypadku wymiana odbywa się w stosunku 2:1. Przekupka zmienia pole wraz z końcem każdego dnia. Bazar otrzymuje dostawy od spekulantów znajdujących się w kolejkach (czarne pionki).

6. TePeZet. Jest to po prostu faza czyszczenia remanentów, przekazania znacznika pierwszego gracza, dobrania kart i przesunięcia przekupki. Po wykonaniu tych czynności rozpoczynamy kolejny dzień. Gramy aż ktoś z graczy wypełni całą listę zakupów.

Rozgrywka jest banalnie prosta i każdy szybko ją załapie. Już po rozegraniu pierwszego dnia wszyscy gracze będą wiedzieli co robić w kolejnych. Dzięki dokładnym opisom na kartach kolejki nie stracimy czasu na ciągłe tłumaczenie zasad. Pod otoczką gry edukacyjnej kryje się naprawdę zabawna produkcja rodzinna!

Komu polecam grę Kolejka?

Kolejka przede wszystkim jest dla nieco starszych graczy, którzy docenią klimat. Szczególnie osoby pamiętające prawdziwe kolejkowe przepychanki mogą być zachwycone. To one zatrzymają się nad obrazkami z kart i czasem zabawią pozostałych graczy jakąś anegdotką z czasów PRLu. Wierzcie mi, przy tej grze możecie się dowiedzieć, jak Was wykorzystywano za niemowlaka do zajęcia miejsca bliżej lady. Tak się naprawdę działo. Oczywiście o ile urodziliście się w czasach Polski Ludowej.

Osoby nie znające realiów PRLu też będą się bawić dobrze o ile lubią dozę zabawnej negatywnej interakcji. Grając w grupie ludzi z poczuciem humoru i odpornością na złośliwości możecie mieć ubaw po pachy.

Kolejka okazuje się być naprawdę dobrą grą na początek z planszówkami. Nie jest to kolorowy "gateway" przyciągający uwagę fantazyjnymi grafikami na pudełku. Mimo to swoimi prostymi zasadami i humorem potrafi dostarczyć duże pokłady rozrywki. Szczególnie w rodzinnym gronie, gdzie można przy okazji posłuchać historii ludzi, którzy doświadczyli kolejkowych przepychanek.

Jakie są minusy Kolejki?

Wspomniałem już o zbyt cienkich kartach oraz za małych kartach podpowiedzi. Co jednak z samą rozgrywką? Czy Kolejka cierpi na jakieś problemy? Największym jest dość słabe skalowanie do rozgrywki dwuosobowej. Mała ilość graczy nie generuje zbyt dużo zabawy przy przepychankach. W Kolejce po prostu im więcej graczy tym lepiej.

Część osób z uczuleniem na losowość może też narzekać na ten aspekt rozgrywki. Nie dość że towary pojawiają się w losowej kolejności w sklepach to jeszcze przed każdym dniem dociągamy losowe karty kolejek. Dla mnie osobiście generuje to zabawne sytuacje i podkręca emocje. Zdaję sobie jednak sprawę, że są gracze dostający biegunki na myśl o braku kontroli nad jakimkolwiek elementem rozgrywki.

Negatywna interakcja w tym wypadku jest wielkim plusem, ale jeżeli macie w towarzystwie księżniczkę bądź księciunia obrażających się o wszystko to Kolejką możecie zakończyć znajomość. Ta gra polega na złośliwościach, więc sami sobie odpowiedzcie czy jest to dla Was plusem czy minusem.