Jak grać w gry planszowe? Praktyczny poradnik organizowania wspólnej zabawy

Święta są okazją do spędzenia czasu z rodziną, który można wykorzystać, a jakże do grania w gry planszowe! Zresztą sporo osób może znaleźć planszówki pod choinką, więc warto sobie porozmawiać o tym, jak w nie grać oraz jak wytłumaczyć ich zasady innym.

Może się nad tym nie zastanawiacie, ale tak naprawdę zarażanie grami planszowymi i szukanie kompanów do grania nie jest sprawą łatwą i oczywistą. Podejście na zasadzie, chodźcie zagramy w grę, może przynieść naprawdę straszne konsekwencje. No dobra, może świat się nie zawali, ale szybko możecie zniechęcić kogoś do planszówek i w efekcie nie mieć z kim grać. Rozpiszmy sobie więc mały poradnik tego, jak grać w planszówki! Postaram się odpowiedzieć na kilka pytań, co pozwoli Wam spędzić miły wieczór z grami planszowymi. Przy okazji dowiecie się, jak skutecznie zarazić nowych graczy.

Jak dobrać planszówkę na wieczór gier?

Zapraszając do siebie znajomych w celu zagrania w planszówki lub udając się na spotkanie trzeba sobie odpowiedzieć na kilka pytań. Przede wszystkim w ile osób będziemy grali oraz z kim zagramy? Nawet największe hity planszówkowe nie spiszą się zawsze i przy każdej okazji.

Na początek dostosujmy grę do ilości graczy. Przy naprawdę sporej grupie może warto siąść do gier imprezowych, w których wszyscy będą mieli okazję się pobawić. Takie tłumne spotkania zazwyczaj nie pozwalają się skupić na móżdżeniu nad konkretnymi strategiami, więc proste imprezówki będą trafione w punkt.

Świat planszówek jest naprawdę rozbudowany i zawiera w sobie gry o najróżniejszych tematach oraz poziomie trudności. Staraj się dobrać tytuły pod zainteresowania współgraczy. Temat, który pasjonuje daną osobę zachęci ją do dłuższego obcowania z grą i pozwoli czerpać więcej przyjemności. Przykładowo chcesz zagrać z kociarami to wyrzuć na stół Najlepszą Grę o Kotach, miłośników górskich wojaży uracz grą K2 itp. Zresztą do tej ostatniej gry jeszcze wrócimy.

Ważne jest także odpowiednie dobranie trudności gry i jej ciężaru. Na luźny wieczór z osobami, które nie grały jeszcze w nic poza Chińczykiem nie przygotowuj wielkiej gry. Jeżeli zaczniesz wieczór od godzinnego rozkładania komponentów, równie emocjonującego tłumaczenia zasad i zaserwowania mechanik, które nawet wyjadaczom dają popalić to zagwarantujesz sobie, że będzie to ostatnie granie w tym składzie.

Jak nie zniechęcić znajomych do grania w planszówki?

Odpowiednio dobrane gry planszowe do towarzystwa dadzą naprawdę wiele rozrywki. Niestety przez parę błędów można zniechęcić współgraczy do zabawy z planszówkami. Wspomniałem już o zbyt ciężkich tytułach, ale warto również na bieżąco reagować na to jak bawią się kompani. Jeżeli już wcześniej wyrazili niezadowolenie z jakiegoś tytułu to nie zmuszaj ich do ponownego zmierzenia się z grą. Przynajmniej nie przez kilka najbliższych miesięcy.

Przykładem niech będą moja szwagierka Gosia i koleżanka Magda. Pierwsza z dziewczyn ma spory uraz do wspomnianej wcześniej gry K2. Dlaczego? Cóż, Gosia jest prawdziwą mistrzynią zdobywania szczytu w tej grze. Nikt nie atakuje szczytu tak jak ona, ale też nikt tak efektownie na szczycie nie umiera. W efekcie w połowie gry zostaje jej siedzenie przy stole i patrzenie jak inni się bawią. Ja już wiem, że więcej z Gosią w K2 nie zagram. Magda zaś od niedawna chłonie niemal każdą grę, jaka trafia na stół i cieszy się prawie każdą rozgrywką. Prawie jest tu kluczowe, ponieważ na jednym z pierwszych spotkań zagraliśmy we Wsiąść do Pociągu: Polska. Oj to był błąd. Minęło kilka miesięcy, a Magda ma prawdziwe uczulenie na tego klasyka, jakim jest Wsiąść do Pociągu. Trzeba było zacząć od podstawowej wersji Europa, a tak zniszczyliśmy dziewczynie szansę poznania tego fantastycznego gateway'a. No i wspomniana gra była przez nas ogrywana na koniec wieczoru, gdy wszyscy byli już trochę zmęczeni. Tu przechodzimy do kolejnego ważnego punktu.

Przerwij granie zanim wszyscy się zmęczą. Współgraczy należy obserwować i starać się wychwycić moment kiedy przychodzi zmęczenie organizmów. Nawet najlepsza gra ogrywana w momencie, gdy zaczyna się chcieć spać lub siedzenie przy stole przestaje być wygodne, staje się koszmarem. Niestety ludzka psychika działa tak, że z wieczoru zapamięta nie kilka godzin rewelacyjnej zabawy, ale zmęczenie. W efekcie podświadomie gry planszowe, albo konkretny tytuł będą się kojarzyć negatywnie. Po takich doświadczeniach ochota na granie może naprawdę przejść.

Jak tłumaczyć zasady gier planszowych?

Pamiętaj, że zapraszając znajomych na wieczór gier planszowych Twoim obowiązkiem jest znać zasady i nauczyć ich współgraczy. Czasem bywa tak, że będziesz musiał tłumaczyć także zasady na wychodnym, ale cóż nie wszyscy są dobrzy w przekazywaniu reguł gry.

Zawsze przed pojawieniem się gości przestudiuj instrukcję. Oczywiście czasem przy nowych tytułach będzie trzeba się posiłkować instrukcją w czasie tłumaczenia czy rozgrywki, ale nikt nie będzie czekał, aż przeczytasz książkę z zasadami przy stole. Warto też zapoznać się z filmami instruktażowymi na YouTube. Wiele kanałów planszówkowych oraz wydawnictw nagrywa pomocne materiały z zasadami gier planszowych.

Zanim przejdziesz do tłumaczenia zasad konieczne jest pozyskanie uwagi współgraczy. Niestety zdarza się, że do stołu zasiądzie osoba z koncentracją komara, która będzie chciała równocześnie opowiedzieć o swoim życiu, poczytać coś w telefonie i rzucić okiem na TV. Zwróć więc wszystkim uwagę, że teraz mają słuchać i co najwyżej zadawać pytania związane z zasadami. Dobrze po zwróceniu na siebie uwagi rozpocząć fabularnym wprowadzeniem. Odpowiednio podkoloryzowana opowieść o tym co za chwilę będziemy robić zainteresuje wszystkich i z ciekawością będą śledzili historię o tym, w jaki sposób podwędzą drogocenne artefakty, czy machną najładniejszy witrażyk.

Jeszcze jedno! Pamiętaj, że nie każdy miał styczność ze wszystkimi mechanikami gier planszowych. Nie ma głupich pytań przy tłumaczeniu zasad i wszystko należy wytłumaczyć możliwie, jak najdokładniej. No dobra, głupie pytania się czasem zdarzają, ale wtedy można się pośmiać. Tymczasem przy tłumaczeniu zasad gry planszowej nie używaj zaawansowanych pojęć, w miarę możliwości porównaj je do innych gier, które znają współgracze i zachowaj spokój. Wiem z doświadczenia, że przy wykładaniu reguł gry, czasami tylko spokój może Cię uratować!

Doświadczenie nauczyło mnie także, że w niektórych grach po prostu warto wyłożyć zasady w czasie pierwszej partii. Jeżeli rozgrywka nie jest długa to taka nauka na przykładzie jest idealna.

Czego nie robić w czasie gry w planszówki?

Zasiadasz z członkami rodziny lub znajomymi do wspólnego stołu, aby cieszyć się planszówką, więc powinieneś wiedzieć czego nie robić. Pewne zachowania sprawią, że szybko stracisz ludzi do wspólnej zabawy. Czego się wystrzegać w czasie planszówkowego wieczoru?

Na początek nie bądź mądralą i nie zgrywaj wszystko wiedzącego buca, który na każdym kroku udowadnia innym, że oni to się nie znają i nie potrafią grać. W grach kooperacyjnych nie przejmuj inicjatywy, nie mów innym co mają robić i daj się cieszyć każdemu możliwością kombinowania. Jeżeli gracie we czterech w Pandemic to każdy ma ratować świat, a nie słuchać poleceń jednej osoby. W końcu się bawimy, a nie siedzimy w pracy!

Gry planszowe często polegają na opracowywaniu strategii, rozmyślaniu nad ruchami i tworzeniu planów działania. Pamiętaj jednak, że nie jesteś Janem Sobieskim pod Wiedniem, a grając w Kakao tylko zbierasz owoce. Nie myśl za długo nad ruchami i nie wstrzymuj kolejki. Jeżeli lubisz główkować to zastanawiaj się w trakcie kolejek rywali, aby przy swoim ruchu od razu działać, albo tylko zmodyfikować strategię. Oczywiście niektóre gry wymuszają pogłówkowanie w swojej turze, ale nie przeciągaj móżdżenia. Od tego nie zależą losy świata, a najważniejsza jest dobra zabawa.

No i jeżeli masz parcie na zwycięstwo to dąż do niego uczciwie. W grach planszowych się nie oszukuje, a z oszustami się nie chce grać. Naprawdę jeżeli ktoś musi oszukiwać w planszówkach to nie ma sensu się z nim bawić. Granie w planszówki ma być dobrą zabawą, dlatego nie spinaj się przy stole. Zasady czasem można nagiąć pod konkretne towarzystwo, a jakieś omyłkowe ruchy nie doprowadzą do końca świata. W miarę możliwości warto sobie ubarwiać różne gry. Przykładowo wyciągając na stół Colt Express zawsze wcielam się w narratora podczas fazy napadów i komentuję wydarzenia w filmowym stylu. Dzięki temu doznania z napadu na pociąg są jeszcze głębsze, a całość naprawdę przypomina udział w westernie.

Jak przygotować miejsce do grania w planszówki?

Tutaj sprawa prezentuje się w dość oczywisty sposób. Do grania w planszówki potrzebujemy stołu i do jego wielkości warto dostosować swoją kolekcję gier. To może brzmieć śmiesznie, ale z żoną już zmienialiśmy stół na większy, patrząc między innymi pod kątem posiadanych gier. Niestety na podłodze nie gra się wygodnie, więc jeżeli posiadacie mały stół to raczej celujcie w zabawę z grami o niewielkiej ilości komponentów. Taka Terraformacja Marsa potrafi zeżreć całą powierzchnię dużego stołu i krzeseł przy okazji.

Powiedzmy sobie szczerze, przy wieczorze ze znajomymi przekąski i napoje wchodzą dobrze. Oczywiście wiele osób powie, że przy grach planszowych nie powinno się nic jeść ani pić. Ja osobiście przyjmuję zasadę czerpania przyjemności ze spędzanego czasu i po prostu zalecam zachowanie uwagi. Najlepiej jednak zadbać o zakąski, które ogarniemy jedną ręką. Naczynia z jedzeniem powinny też stać tak, aby pozostawić odpowiednią przestrzeń do grania. Wypadki czasem się zdarzają, ale dotąd jedynym było upuszczenie żetonu łupu z Colt Express do herbaty. Mojemu tacie wypadł tekturowy worek z pieniędzmi wprost do kubka, ale co ciekawe element nie ucierpiał. Po osuszeniu wygląda nadal jak nowy. Jednak serwując jakiś większy posiłek najpierw zbierzcie grę ze stołu, albo po prostu wpiszcie takie atrakcje pomiędzy poszczególne rozgrywki.

Na koniec proponuję także zadbać o klimat w postaci jakiejś przyjemnej muzyki lubianej przez wszystkich. Czasem próbuje dobrać utwory tematycznie i na przykład do gry w Brzdęk! W! Kosmosie! odpalałem futurystyczne sety elektroniczne. Zdarzały się też porażki w postaci greckiej tradycyjnej muzyki do gry w Cyklady. To była chwilowa męka, którą naprawiliśmy rockowymi balladami. Naparzanie się na greckich wyspach w akompaniamencie legendarnych utworów też było klimatyczne. Ważne jest także zadbanie o odpowiednie oświetlenie, wiele gier wymaga czytania z kart czy planszy, a dobre światło w takiej sytuacji jest kluczowe.

Tak się prezentuje kilka moich porad dotyczących tego, jak grać w gry planszowe. Organizacja spotkania planszówkowego lub uczestnictwo w takim wymaga przestrzegania kilku zasad, dzięki którym wszyscy będą się bawili dobrze. To zaś zagwarantuje nam, że nasi towarzysze chętnie znów zasiądą przy wspólnym stole do potyczki w jakąś grę planszową.